Chính phủ Thái Lan điều chỉnh lại chiến lược xây dựng đặc khu kinh tế, thay vào đó đẩy mạnh liên kết các nước láng giềng, tăng kết nối khu vực.

Dù mô hình đặc khu đã có hàng chục năm, các nước vẫn chưa tìm ra công thức thành công chung, và không ít đã thất bại.

Người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc cho rằng, các khu kinh tế này được ví như những viên "ngọc trai lấp lánh" dọc "Vành đai - Con đường".

Bất động sản ở Phú Quốc (Kiên Giang), Vân Đồn (Quảng Ninh), Bắc Vân Phong (Khánh Hòa) đã và đang quay cuồng trong “cơn sốt” giá bất chấp cảnh báo của các cơ quan chức năng. Theo một số chuyên gia kinh tế, việc các nhà đầu tư lao vào 3 đặc khu này để săn đất đón đầu đang tiềm ẩn nhiều rủi ro lớn.

Người kinh doanh đang “đuổi theo” các điều chỉnh chính sách, thậm chí muốn lập doanh nghiệp mới ở các đặc khu để trốn thuế, lách thuế.

Đó là nghịch cảnh mà các chuyên gia kinh tế chỉ ra khi phân tích dự thảo Luật Đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt khi có quá nhiều ưu đãi, đặc biệt là ưu đãi về thuế cho các tập đoàn lớn.

Mô hình này đã mang lại cho các quốc gia cơ hội thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, tiếp nhận các tri thức, công nghệ mới, phương thức quản lý hiện đại...

Kỳ họp lần thứ 5 Quốc hội khóa XIV dự kiến sẽ tiếp tục thảo luận và thông qua Luật Đơn vị HCKT đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc. Đây được đánh giá là một bước tiến đột phá nhằm tạo ra sân chơi mới với cơ chế vượt trội, thu hút đầu tư, cạnh tranh với nước ngoài...

Nhưng “cược” thế nào để đạt được mục tiêu của một đặc khu kinh tế, đó là sự lan tỏa về kinh tế, về thể chế và kỹ năng.

Luật tạo dựng sân chơi mới, luật chơi mới, thể chế mới vượt trội, cạnh tranh so với các nước trong khu vực. Qua đó, tạo nên sự tăng trưởng, tạo một nơi thu hút đầu tư trong và ngoài nước, mang tính lan tỏa các khu vực xung quanh và toàn nền kinh tế.

Một loạt chính sách ưu đãi về đất đai, thuế... sẽ dành cho ba đặc khu kinh tế Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc nếu được thành lập.

“Theo tôi, các ưu đãi về chính sách của chúng ta cũng chỉ ở mức trung bình so với các đặc khu khác trên thế giới. Tức là không thái quá nhưng so sánh với các địa bàn khác, nó có lợi thế để thu hút đầu tư”, TS. Trần Du Lịch, Thành viên tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng trao đổi với BizLIVE.

Đề án phát triển 3 đặc khu kinh tế đặc biệt cần huy động số tiền lên đến hơn 70 tỉ USD để triển khai.

Thay vì đầu tư theo kiểu cào bằng hay tập trung vào 3 đặc khu, cần dồn lực thúc đẩy phát triển hai trung tâm kinh tế lớn là vùng Hà Nội và vùng TP.HCM.

Đặc biệt, đặc khu kinh tế có mục tiêu cực kỳ quan trọng, là “lồng ấp” thể chế chính trị, chính sách cho đất nước.

3 đặc khu kinh tế Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc đang được kỳ vọng sẽ tạo nên một súc hút lớn, bùng nổ về làn sóng đầu tư trong thời gian tới.