Trình bày Báo cáo Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020 tại phiên khai mạc kỳ họp 11, Quốc hội khóa XIII, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết: Mục tiêu tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân 5 năm đạt 6,5-7%/năm. Tổng GDP theo giá thực tế 5 năm 2016-2020 đạt khoảng 30.621-31.487 nghìn tỷ đồng.

Đến năm 2020, GDP bình quân đầu người khoảng 3.200-3.500 USD, cao gấp rưỡi mức hiện tại. Năng suất lao động xã hội bình quân tăng khoảng 5%/năm.

Để thực hiện được mục tiêu này, theo báo cáo, cần phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, ổn định kinh tế vĩ mô, tạo môi trường và động lực cho phát triển kinh tế - xã hội, hướng tới đảm bảo quyền tự do kinh doanh và tạo thuận lợi cho hoạt động kinh doanh; bảo đảm tính minh bạch, tính nhất quán của pháp luật; giảm tối đa rủi ro đối với người dân và doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh, cơ cấu lại cả công nghiệp và nông nghiệp, đẩy mạnh phát triển dịch vụ, sao cho tỷ trọng đóng góp của công nghiệp và dịch vụ vào GDP chiếm 85%.

Một nhiệm vụ nữa được nêu trong báo cáo là phát triển các vùng và khu kinh tế. Theo đó, bên cạnh việc chú trọng phát triển các vùng kinh tế trọng điểm, vùng động lực, các khu kinh tế, các khu công nghiệp, sẽ phát triển các hành lang, vành đai kinh tế, kết nối hiệu quả với các nước trong khu vực. Đồng thời, phát triển các Khu kinh tế cửa khẩu, và nghiên cứu việc hình thành một số Khu kinh tế xuyên biên giới.

Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội khác đến năm 2020:

- Tổng vốn đầu tư toàn xã hội bình quân 5 năm bằng khoảng 32-34% GDP, trong đó tổng vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà nước 2.106 nghìn tỷ đồng (gồm phát hành trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2017-2020 là 200 nghìn tỷ đồng);

- Bội chi ngân sách nhà nước đến năm 2020 còn khoảng 4% GDP (trong đó: bội chi ngân sách Trung ương khoảng 3,5% GDP, bội chi ngân sách địa phương không quá 0,5% GDP);

- Năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) đóng góp vào tăng trưởng khoảng 30-35%;

- Năng suất lao động xã hội bình quân tăng khoảng 5%/năm;

- Tiêu hao năng lượng tính trên GDP bình quân giảm 1-1,5%/năm;

- Tỷ lệ đô thị hóa đến năm 2020 đạt 38-40%.

Trình bày Báo cáo Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020 tại phiên khai mạc kỳ họp 11, Quốc hội khóa XIII, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết tốc độ tăng GDP bình quân 5 năm (2011 – 2015) đạt trên 5,9%/năm, trong đó năm 2014 đạt 5,98%, năm 2015 đạt 6,68%, đều vượt mục tiêu đề ra..

Quy mô và tiềm lực của nền kinh tế tiếp tục tăng lên khi GDP năm 2015 đạt 193,4 tỷ USD, bình quân đầu người khoảng 2.109 USD. Tuy nhiên, so với 5 năm trước tốc độ tăng GDP chưa đạt mục tiêu đề ra, khoảng cách phát triển so với các nước trong khu vực còn lớn.

Khoảng cách xa với các nước trong khu vực

Dẫn chứng từ số liệu của Ngân hàng Thế giới (WB), thu nhập bình quân đầu người năm 2014 của Việt Nam là 2.052 USD, trong khi khi Singapore là 56.287 USD, Malaysia là 10.830 USD, Thái Lan là 5.561 USD, Indonesia là 3.515 USD.

Đánh giá chung về tình hình kinh tế 2011 – 2015, Phó Thủ tướng cho biết đã cơ bản bảo đảm được các cân đối lớn của nền kinh tế. Theo đó, tốc độ tăng giá tiêu dùng giảm mạnh, từ 11,75 năm 2010 xuống còn 0,6% vào năm 2015. Mặt bằng lãi suất giảm, năm 2015 chỉ bằng khoảng 50% so với cuối năm 2011.

Tỷ giá, thị trường ngoại hối ổn định. Khắc phục được cơ bản tình trạng sử dụng đô-la, vàng trong giao dịch thanh toán. Niềm tin vào đồng tiền Việt Nam tăng lên. Cán cân thương mại được cải thiện; cán cân thanh toán quốc tế thặng dư khá cao. Dự trữ ngoại hối tăng, đạt mức cao nhất từ trước đến nay.

Tuy nhiên, báo cáo của Chính phủ cũng nhìn nhận rõ, kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế chưa thật bền vững. Cân đối ngân sách nhà nước còn khó khăn, còn thất thu ngân sách. Tổng thu ngân sách nhà nước chưa đáp ứng đủ nhu cầu chi thường xuyên và chi trả nợ; toàn bộ chi đầu tư phải dựa vào nguồn vay nợ của Chính phủ.

Cơ cấu chi ngân sách chưa phù hợp, tỷ lệ chi đầu tư tiếp tục giảm sút từ 28% giai đoạn trước giảm xuống 23,4% giai đoạn 2011-2015; một số khoản chi chưa được quản lý chặt chẽ, chi thường xuyên tăng nhanh; bội chi ngân sách còn cao, chưa đạt mục tiêu giảm xuống còn 4,5% GDP.

Theo Phó Thủ tướng, mặc dù vẫn bảo đảm trong giới hạn quy định nhưng nợ công tăng nhanh, áp lực trả nợ lớn; sử dụng vốn vay ở một số dự án kém hiệu quả và còn thất thoát, lãng phí. Tỷ lệ nợ công/GDP vào cuối năm 2015 khoảng 62,2%, nợ Chính phủ/GDP là 50,3%, nợ nước ngoài của quốc gia/GDP 43,1%, từ các mức tương ứng của năm 2011 là 50%, 39,3% và 37,9%.

Chất lượng tín dụng chưa cao, xử lý nợ xấu còn gặp nhiều khó khăn. Thị trường vốn, chứng khoán, bất động sản phát triển thiếu bền vững và còn tiềm ẩn rủi ro. Xuất khẩu có xu hướng tăng chậm lại và gặp nhiều khó khăn, nhập khẩu đang có xu hướng tăng và nhập siêu có nguy cơ tăng trở lại làm ảnh hưởng tới mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô và gây khó khăn cho điều hành chính sách tiền tệ.

Mục tiêu tăng trưởng cao hơn trong 5 năm tới

Chất lượng tăng trưởng một số mặt còn thấp, cải thiện còn chậm; năng suất nhiều ngành, lĩnh vực còn thấp; công nghệ sản xuất phần lớn còn lạc hậu. Đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng còn hạn chế, hệ số sử dụng vốn (ICOR ) còn cao. Năng lực cạnh tranh quốc gia chưa được cải thiện nhiều, nhất là về thể chế kinh tế, kết cấu hạ tầng và đổi mới công nghệ.

Theo Phó Thủ tướng, mục tiêu đặt ra cho giai đoạn 2016 – 2020, mức tăng trưởng GDP khoảng 6,5-7%, tổng GDP theo giá thực tế 5 năm 2016-2020 đạt khoảng 30.621-31.487 nghìn tỷ đồng.

Để đảm bảo tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 6,5-7% và thực hiện khâu đột phá về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ và hiện đại, trong đó tập trung vào hệ thống giao thông, hạ tầng đô thị lớn, đòi hỏi phải huy động nhiều nguồn vốn.

Theo đó, tổng số vốn đầu tư toàn xã hội trong kế hoạch 5 năm 2016-2020 theo giá thực tế dự kiến khoảng 9.744-10.676 nghìn tỷ đồng, bằng khoảng 32-34% GDP.

Nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi trong 5 năm 2016-2020 dự kiến vốn ký kết và giải ngân khoảng 20-25 tỷ USD.

Phát biểu tại kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIII, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho biết: Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội chưa đạt kế hoạch. Kinh tế vĩ mô ổn định nhưng chưa vững chắc.

Trong đó, bội chi ngân sách và nợ Chính phủ đã vượt quá quy định.

Bội chi ngân sách năm 2015 là 256 nghìn tỷ đồng, ở mức 6,1% GDP, cao gần gấp rưỡi so với mục tiêu 4,5% GDP mà Quốc hội đã thông qua.

Tổng chi ngân sách nhà nước (NSNN) giai đoạn 2011-2015 bằng khoảng 2 lần so với giai đoạn 2006-2010, trong đó chi đầu tư phát triển bằng khoảng 1,7 lần, chi trả nợ bằng khoảng 1,83 lần, chi thường xuyên bằng khoảng 2,53 lần.

Trong khi đó, cân đối NSNN giai đoạn này gặp nhiều khó khăn do tác động không thuận từ kinh tế thế giới và trong nước, ảnh hưởng đến nguồn thu NSNN, trong khi nhu cầu chi tăng lớn, dẫn đến bội chi NSNN cao hơn mức Quốc hội cho phép.

Do cân đối ngân sách nhà nước còn khó khăn, thu ngân sách chưa đáp ứng đủ nhu cầu chi thường xuyên và chi trả nợ, toàn bộ chi đầu tư phải dựa vào nguồn vay nợ của Chính phủ.

Do đó, chỉ tiêu nợ Chính phủ cũng vượt quá quy định. Trong khi mục tiêu Quốc hội đề ra là dư nợ Chính phủ trong GDP năm 2015 ở mức dưới 50%, thực tế nợ Chính phủ đã vượt mức này (50,3%).

“Cơ cấu chi ngân sách chưa phù hợp, tỷ lệ chi đầu tư tiếp tục giảm sút từ 28% giai đoạn trước giảm xuống 23,4% giai đoạn 2011-2015; một số khoản chi chưa được quản lý chặt chẽ, chi thường xuyên tăng nhanh; bội chi ngân sách còn cao, chưa đạt mục tiêu giảm xuống còn 4,5% GDP. Tuy vẫn bảo đảm trong giới hạn quy định nhưng nợ côngtăng nhanh, áp lực trả nợ lớn”, báo cáo của Phó Thủ tướng cho biết.

 Lực lượng Hải quan và Cảnh sát biển Hồng Kông (Trung Quốc) vừa phối hợp bắt giữ một vụ buôn lậu gỗ đàn hương đỏ quý hiếm bằng tàu thương mại trên sông.

Qua công tác tuần tra, Hải quan và Cảnh sát biển Hồng Kông đã phát hiện một tàu chở hàng thương mại nghi vấn vận chuyển hàng cấm, đang lưu thông tại khu vực sông Lung Kwu Tan, Tuen Mun.

Lực lượng phối hợp đã ra hiệu dừng tàu để tiến hành kiểm tra và phát hiện trên tàu có chở gỗ đàn hương đỏ, một loại gỗ nằm trong danh mục động vật, thực vật nguy cấp quý hiếm cần được bảo vệ.

Tang vật thu giữ khoảng 1.100 kg gỗ đàn hương đỏ, có trị giá khoảng 430.000 HKD. Lái tàu là một đối tượng nam 63 tuổi đã bị bắt. Vụ việc vẫn đang được tiếp tục điều tra.

Theo Cục Hải quan TP.HCM, tính đến ngày 15-3, đơn vị đã thu ngân sách trên 16.523 tỷ đồng, đạt 16,12% dự toán thu ngân sách Nhà nước năm 2016 (102.500 tỷ đồng), chỉ bằng 92,93% so với cùng kỳ năm 2015.

Theo phân tích của Cục Hải quan TP.HCM, lượng xăng dầu nhập khẩu trong 2 tháng đầu năm 2016 tăng so với cùng kì năm 2015, nhưng do giá xăng dầu giảm nên kim ngạch nhập khẩu xăng dầu giảm mạnh, nên trong 2 tháng Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 3 chỉ thu được 2.670 tỷ đồng, trong khi đó cùng kì năm 2015, số thu đạt gần 4.460 tỷ đồng. Như vậy, chỉ trong 2 tháng đầu năm số thu từ xăng dầu đã giảm 1.890 tỷ đồng, dẫn đến số thu của toàn đơn vị giảm theo.

Bên cạnh đó, các dòng thuế MFN và FTA trong năm 2016 tiếp tục giảm từ 1% đến 3%, theo lộ trình đã có những dòng thuế trở về bằng 0%, theo phân tích của Cục Hải quan TP.HCM, mỗi tháng giảm thu khoảng 130 tỷ đồng so với năm 2015.

Trong 2 tháng đầu năm 2016, Cục Hải quan TP.HCM đã làm thủ tục thông quan cho 760 xe ô tô dưới 9 chỗ ngồi nhập khẩu, tăng gấp hơn 3 lần so với cùng kì năm 2015.

Với số ô tô nhập khẩu tăng cao, đạt  kim ngạch gần 44 triệu USD đã giúp Cục Hải quan TP.HCM thu ngân sách từ mặt hàng này tăng hơn 560 tỷ đồng trong 2 tháng đầu năm.

Ngoài ra, các nhóm hàng nhập khẩu có kim ngạch tăng mạnh, gồm: nhóm máy tính tăng 154 triệu USD, nhóm máy móc thiết bị tăng trên 104 triệu USD, nhóm điện gia dụng tăng 34 triệu USD, nhóm thực phẩm tăng 26 triệu USD, nhóm ô tô các loại khác tăng 23 triệu USD… đã giúp Cục Hải quan TP.HCM thu ngân sách tăng khoảng 1.500 tỷ đồng so với cùng kì năm 2015. Số tăng thu này bù đắp cho phần hụt thu từ xăng dầu do giá giảm. 

Trong tháng 3-2016, Cục Hải quan TP.HCM ước thực hiện thu được khoảng 9.000 tỷ đồng, trung bình phải thu đạt 400 tỷ đồng/ngày. Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Cục Hải quan TP.HCM, hiện các đơn vị phát sinh số thu ngân sách đang triển khai quyết liệt các giải pháp từ thu hồi nợ đọng, đến hỗ trợ doanh nghiệp, nuôi dưỡng nguồn thu, chống thất thu ngân sách…