Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Quản lý thuế đã được Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chiều 16/10.

Tại đây, Chính phủ đề nghị Chính phủ trình Quốc hội cho phép xóa một số khoản nợ thuế. Như, xóa nợ tiền phạt chậm nộp thuế, tiền chậm nộp thuế của các khoản nợ thuế phát sinh từ ngày 1/7/2007 đến ngày 1/7/2013.

Đề xuất này bao gồm cả tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp của các khoản thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất do thời gian giải phóng mặt bằng kéo dài hoặc do cơ quan quản lý nhà nước chậm xác định nghĩa vụ thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất mà doanh nghiệp phải nộp của doanh nghiệp gặp khó khăn khách quan và đã nộp khoản nợ thuế gốc trước ngày 31/12/2015.

Các khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt của người nộp thuế là doanh nghiệp nhà nước thuộc danh sách cổ phần hóa, giao, bán, sáp nhập, sắp xếp lại do cơ quan có thẩm quyền phê duyệt có số nợ thuế lớn hơn hoặc bằng số lỗ lũy kế của doanh nghiệp nhà nước tại thời điểm thực hiện chuyển đổi cũng được đề nghị xóa.

Đối tượng được xóa theo đề nghị của Chính phủ là doanh nghiệp gặp khó khăn khách quan, gồm doanh nghiệp cung ứng hàng hoá, dịch vụ được thanh toán bằng vốn Ngân sách nhà nước hoặc có nguồn từ ngân sách nhà nước nhưng chưa được thanh toán nên không có nguồn nộp kịp thời các khoản thuế dẫn đến phát sinh tiền phạt chậm nộp.

Hai là đối tác phá bỏ hợp đồng kinh tế hoặc thực hiện không đúng hợp đồng kinh tế nên người nộp thuế bị tồn kho hàng hóa và phải vay các tổ chức tín dụng với lãi suất cao dẫn đến phát sinh các khoản nợ thuế và tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp.

Đối với doanh nghiệp nhà nước chưa thực hiện xong cổ phần hóa hoặc giao, bán, khoán, sắp xếp lại, Chính phủ đề xuất đối tượng được xem xét xóa nợ là doanh nghiệp sắp xếp lại hoặc chuyển đổi sở hữu theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền mà nợ thuế được xóa khi doanh nghiệp có số nợ thuế lớn hơn hoặc bằng số lỗ lũy kế của doanh nghiệp để giá trị thực tế vốn nhà nước tại doanh nghiệp đủ điều kiện để thực hiện sắp xếp lại doanh nghiệp tại thời điểm thực hiện chuyển đổi, sắp xếp lại.

Còn đối với doanh nghiệp Nhà nước đã thực hiện xong cổ phần hóa, giao bán, sắp xếp lại thì bao gồm doanh nghiệp đã thực hiện cổ phần hóa hoặc chuyển đổi sở hữu và pháp nhân mới không chịu trách nhiệm đối với các khoản nợ tiền thuế, tiền phạt phát sinh từ ngày 1/7/2007.

Và doanh nghiệp Nhà nước đã có quyết định giải thể của cơ quan có thẩm quyền trước ngày 31/12/2015 còn nợ tiền thuế, tiền phạt phát sinh từ ngày 1/7/2007.

Cơ bản nhất trí với đề xuất của Chính phủ, song Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị không xóa nợ tiền phạt, tiền chậm nộp đối với các khoản thu từ đất, các trường hợp kinh doanh bất động sản, khai thác kinh doanh tài nguyên khoáng sản.

Vì đây là những khoản tiền nợ liên quan đến tài nguyên, khoảng sản và đất đai là tài sản quốc gia, Chủ nhiệm Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh.

Cũng có ý kiến trong cơ quan thẩm tra không đồng xóa tiền phạt chậm nộp thuế, tiền chậm nộp thuế đối với đối tượng: "Đối tác phá bỏ hợp đồng kinh tế...” và đề nghị Chính phủ làm rõ nội dung này. Bởi, trong kinh tế thị trường, các doanh nghiệp phải thực hiện cạnh tranh bình đẳng, chấp nhận rủi ro trong kinh doanh.

Chủ nhiệm Hiển cũng dẫn ý kiến của Ủy ban Pháp luật cho rằng quy định về xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt chậm nộp đối với doanh nghiệp nhà nước đã thực hiện cổ phần hóa hoặc chuyển đổi sở hữu và pháp nhân mới không chịu trách nhiệm đối với các khoản nợ tiền thuế, tiền phạt phát sinh từ ngày 1/7/2007 là không phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành.

Vì, theo quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2014, nguyên tắc khi cổ phần hóa hoặc chuyển đổi sở hữu là: “Công ty chuyển đổi đương nhiên kế thừa toàn bộ các quyền và lợi ích hợp pháp, chịu trách nhiệm về các khoản nợ, gồm cả nợ thuế, hợp đồng lao động và các nghĩa vụ khác của công ty được chuyển đổi”.

Thảo luận chung về dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý đề nghị cơ quan trình cần rút kinh nghiệm, vì chính sách thuế phải ổn định để doanh nghiệp yên tâm làm ăn, đầu tư, cứ thay đổi liên tục như thế này là không ổn.

Theo dự kiến, dự án luật sửa cùng lúc ba luật liên quan đến thuế này sẽ được trình Quốc hội thông qua ngay tại kỳ họp thứ 10 của Quốc hội, sẽ khai mạc vào ngày 20/10 tới.