Vào hồi 6 giờ 45 phút ngày 7-4, trong quá trình tuần tra trên Đại lộ Hòa Bình (thuộc khu 1, phường Trần Phú, TP. Móng Cái,  Quảng Ninh), Tổ kiểm soát cơ động thuộc Đội Kiểm soát Hải quan số 1 phát hiện một đối tượng đang đi xe gắn máy không có biển kiểm soát, trên yên xe chở 4 thùng carton chứa hàng hóa có biểu hiện nghi vấn. 

Lực lượng chức năng lập tức đuổi theo, tiếp cận đối tượng và hàng hóa để kiểm tra. Khi lực lượng chức năng áp sát, đối tượng nhanh chóng cắt dây buộc hất thùng carton xuống đường và phóng xe với tốc độ cao để bỏ chạy.

Tại đây, lực lượng chức năng thu giữ tang vật gồm: 240 sản phẩm tân dược (thuốc kháng sinh, miếng dán chữa mắt cá chân, thuốc giảm đau, thuốc mỡ); 400 lọ tinh dầu diệt côn trùng, 60 hộp bột thạch rau câu và 12 gói trà xanh sữa dạng bột do nước ngoài sản xuất.

Hiện Đội Kiểm soát Hải quan số 1 đang hoàn thiện hồ sơ để xử lý theo quy định.

Theo thông tin từ Cục Hải quan Long An, đơn vị vừa chủ trì phối hợp với lực lượng chống buôn lậu Bộ đội Biên phòng tỉnh Long An phát hiện và bắt giữ một vụ buôn lậu lớn, gồm nhiều đồ điện lạnh, xe máy điện, gốm sứ, tân dược... có xuất xứ từ nước ngoài.

Cụ thể, qua nguồn tin báo từ cơ sở, ngày 9-4, Đội kiểm soát chống buôn lậu Cục Hải quan Long An phối hợp với Bộ đội Biên phòng tỉnh Long An đã tiến hành tuần tra, phục kích tại địa bàn kênh Đường Bàng, ấp Bình Đông, xã Bình Hòa Trung, huyện Mộc Hóa tỉnh Long An. 

Đến khoảng 2 giờ sáng, lực lượng tuần tra phát hiện có 2 chiếc ghe không biển số kiểm soát chạy từ hướng biên giới Campuchia vào nội địa có dấu hiệu nghi vấn. Khi bị lực lượng tuần tra áp sát và ra hiệu lệnh yêu cầu dừng phương tiện để kiểm tra, các đối tượng liền tăng tốc bỏ chạy. Bị̣ lực lượng tuần tra truy đuổi, đối tượng điều khiển phương tiện chạy áp sát vào bờ, lợi dụng đêm tối bỏ lại tang vật chạy thoát thân.

Theo xác định ban đầu số lượng hàng hóa vi phạm có khối lượng rất lớn, gồm nhiều mặt hàng cấm nhập khẩu như máy điều hòa, xe máy điện, mô tô, tủ lạnh, máy giặt có xuất xứ từ Nhật Bản đã qua sử dụng, ngoài ra còn có các mặt hàng gốm sứ có xuất xứ từ Trung Quốc, thuốc tân dược, vải...

Hiện tang vật vi phạm đã được đưa về tạm giữ tại kho của Cục Hải quan Long An chờ kiểm đếm. Vụ đang tiếp tục được điều tra làm rõ.

Để ngăn chặn gian lận trong loại hình gia công, SXXK của DN một cách hiệu quả theo phương thức quản lý mới hiện nay, đặt ra cho cơ quan Hải quan thách thức không nhỏ.

Thời gian qua, các đơn vị Hải quan đã kiểm tra, phát hiện nhiều trường hợp DN gia công, SXXK vi phạm quy định chính sách hải quan đối với loại hình này. Tuy nhiên, các đơn vị cho rằng, thủ tục hiện nay khá thông thoáng, việc giảm bớt rất nhiều thủ tục khiến công tác kiểm tra, theo dõi hoạt động của DN gặp không ít khó khăn.

Theo Cục Hải quan Hải Phòng, tại khoản 1 Điều 59 Luật Hải quan 2014 thì hàng hoá là nguyên liệu, vật tư nhập khẩu để gia công, sản xuất hàng xuất khẩu phải chịu sự kiểm tra, giám sát hải quan từ khi nhập khẩu, trong quá trình sản xuất ra sản phẩm cho đến khi sản phẩm được xuất khẩu hoặc thay đổi mục đích sử dụng. Điều 40 của Nghị định 08/NĐ-CP ngày 21-1-2015 quy định, cơ quan Hải quan thực hiện kiểm tra đối với trường hợp có dấu hiệu rủi ro đã nhập khẩu máy móc, thiết bị, nguyên liệu, vật tư mà quá chu kỳ nhưng không có sản phẩm xuất khẩu; có dấu hiệu xác định tổ chức, cá nhân nhập khẩu nguyên liệu, vật tư máy móc, thiết bị hoặc xuất khẩu sản phẩm tăng, giảm bất thường so với năng lực sản xuất; số liệu quyết toán tình hình sử dụng nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị, hàng hoá xuất khẩu có sự chênh lệch bất thường so với số liệu trên hệ thống của cơ quan Hải quan… Theo các quy định nêu trên, hiện nay các chi cục hải quan thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng gia công, SXXK hết sức thụ động, do không có các quy định rõ ràng để quản lý có hiệu quả hoạt động gia công, SXXK của các DN. Nhiệm vụ giám sát, quản lý, kiểm tra của cơ quan đặt ra nhiều nhưng không có thông tin hỗ trợ.

Bên cạnh đó, có nhiều vấn đề rất khó thực hiện. Chẳng hạn, hồ sơ xuất khẩu, nhập khẩu của loại hình gia công, SXXK rất đơn giản, không có cơ sở để kiểm tra, đối chiếu. Cơ sở sản xuất của DN phân tán, không tập trung, trong khi đó nguồn nhân lực của cơ quan Hải quan có hạn và cũng không thể thường xuyên, liên tục đến DN để kiểm tra, giám sát theo quy định tại Điều 59 Luật Hải quan. Do đó, cơ quan Hải quan rất khó có thể thực hiện được việc kiểm tra, giám sát hải quan từ khi nhập khẩu, trong quá trình sản xuất ra sản phẩm cho đến khi sản phẩm được xuất khẩu hoặc thay đổi mục đích sử dụng. Phân tích của Cục Hải quan Hải Phòng cho thấy, để phát hiện được các dấu hiệu sai phạm của các DN hoạt động trong lĩnh vực gia công, SXXK là rất khó, do dữ liệu trên hệ thống của cơ quan Hải quan có rất ít thông tin, không có cơ sở đối chiếu và quy đổi từ nguyên liệu ra sản phẩm để phát hiện ra các dấu hiệu bất thường.

Bên cạnh đó, một số đơn vị hải quan địa phương cho rằng, do DN không thông báo hợp đồng gia công, không thông báo định mức sản phẩm xuất khẩu cho từng mã sản phẩm dẫn đến không có cơ sở xác định được sự chênh lệch, sai sót, gian lận. Sự trao đổi, gắn kết thông tin và dữ liệu của người khai hải quan và cơ quan Hải quan giảm đi đáng kể. Cơ quan Hải quan muốn nắm thông tin về tình hình hoạt động sản xuất và sử dụng nguyên vật liệu nhập khẩu như thế nào thì chỉ có biện pháp kiểm tra tại trụ sở DN. Mà điều này không khả thi do thiếu thông tin chính xác và không có đủ nhân lực để thực hiện.

Vấn đề được nhiều đơn vị hải quan địa phương trao đổi đó là phân tích thông tin từ báo cáo quyết toán thuế. Các đơn vị Hải quan cho rằng, trên thực tế, từ báo cáo quyết toán của DN nộp, cơ quan Hải quan khó có thể phát hiện được dấu hiệu bất thường từ các báo cáo này, nên để phát hiện, ngăn chặn được hành vi vi phạm của DN, cơ quan Hải quan phải nắm từ nhiều nguồn tin. Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nội Trần Quốc Định cho rằng, theo quy định, đối với gia công, SXXK, không quản lý bằng định mức, cơ quan Hải quan quản lý  dựa trên báo cáo quyết toán của DN. Trong trường hợp theo dõi DN, cơ quan Hải quan phát hiện ra một số trường hợp bất thường để kiểm tra phát hiện sai phạm, nhưng trên thực tế không nhiều. Việc theo dõi thông tin thì thực hiện thủ công, nguồn dữ liệu từ hệ thống của cơ quan Hải quan hạn chế… rất khó khăn trong công tác theo dõi tình hình của DN. Làm sao để không thất thu thuế là câu hỏi lớn với cơ quan Hải quan, vì  có tình trạng DN vừa nhập nguyên liệu về đưa ra thị trường bán luôn. Nếu cơ quan Hải quan phát hiện sớm thì số thuế thất thu sẽ hạn chế hơn.

Trao đổi với các đơn vị hải quan địa phương về vấn đề này, Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về Hải quan- TCHQ Âu Anh Tuấn cho biết, nhìn vào báo cáo quyết toán của DN thì khó có thể phát hiện sai phạm của DN được, mà cơ quan Hải quan phải so sánh số liệu, thông tin từ nhiều nguồn. Việc đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật của DN căn cứ vào nhiều nguồn, trong đó, nếu nghi vấn DN NK nguyên liệu về bán ra thị trường,  không XK, cơ quan Hải quan căn cứ vào các dấu hiện, như: DN không có cơ sở gia công, theo dõi chu kì sản xuất xuất khẩu hàng hóa của DN. Trong trường hợp DN có dấu hiệu vi phạm, cơ quan Hải quan thực hiện kiểm tra DN. 

Theo Cục Thuế TP.HCM, trong chương trình hỗ trợ người nộp thuế thực hiện quyết toán thuế TNCN-TNDN năm 2015 tổ chức từ ngày 21-3 đến ngày 1-4, đơn vị đã đã hỗ trợ và tiếp nhận hơn 30.000 hồ sơ quyết toán thuế, trong đó có khoảng 60% hồ sơ  hoàn thuế thu nhập cá nhân. 

Trong thời gian này, Cục Thuế cũng đã phối hợp với Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) tổ chức điểm thu thuế trực tiếp tại cơ quan Thuế với số thuế thu nhập cá nhân đã thu được là khoảng 20 tỷ đồng.

Theo thống kê của Cục Thuế TP.HCM, các loại hồ sơ quyết toán thuế chủ yếu tập trung vào những ngày cuối tháng 3-2016 gồm: Tờ khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân của cá nhân; Tờ khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân của tổ chức; Tờ khai quyết toán thu nhập doanh nghiệp của tổ chức; Báo cáo tài chính và Báo cáo kiểm toán.

Trong đó, số lượng hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân do cá nhân trực tiếp đến cơ quan Thuế nộp trong các ngày từ 20 đến 25-3 trung bình khoảng 100 hồ sơ/ngày; từ ngày 25 đến ngày 28 bình quân khoảng 500 hồ sơ/ngày và trong 2 ngày 29, 30 khoảng 1.600 hồ sơ/ngày. 

Theo ghi nhận của Cục Thuế TP.HCM, đa số ý kiến người nộp thuế mong muốn ngành Thuế tiếp tục phát huy chương trình này trong những năm tiếp theo nhằm tạo thuận lợi cho người nộp thuế.