Ngày 1-7, Lầu Năm Góc cho biết một cuộc không kích của liên quân do Mỹ dẫn đầu gần thành phố Mosul, Iraq đã tiêu diệt hai lãnh đạo quân sự cấp cao của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS).

Lực lượng Iraq chuẩn bị cho cuộc tấn công giành lại Mosul từ tay IS - Ảnh: Reuters

Theo phát ngôn viên Lầu Năm Góc Peter Cook, cái chết của hai lãnh đạo IS là kết quả của một "cuộc tấn công chính xác" ngày 25-6.

Một trong hai kẻ bị tiêu diệt là thứ trưởng Bộ chiến tranh của IS Basim Muhammad Ahmad Sultan al-Bajari. Al-Bajari cũng là người giám sát các tay súng thánh chiến chiếm giữ Mosul hồi năm 2014.

Ông Cook cho biết al-Bajari là một cựu thành viên al-Qaeda, từng dẫn đầu một tiểu đoàn IS chuyên sử dụng chất nổ tự chế, tuyển dụng các tay súng đánh bom tự sát và khí mù tạt trong các cuộc tấn công của IS.

Người còn lại là chỉ huy quân sự cấp cao Hatim Talib al-Hamduni của tổ chức khủng bố Hồi giáo này tại Mosul. Al-Hamduni cũng là người đứng đầu cảnh sát quân đội trong khu vực này.

"Cái chết của chúng, cùng với các cuộc không kích chống lại các lãnh đạo IS khác trong thời gian qua, đã loại bỏ nhiều lãnh đạo có kinh nghiệm của IS tại Mosul và miền bắc Iraq" - ông Cook thông tin thêm.

Các cuộc không kích của liên quân do Mỹ dẫn đầu gần đây đã giúp quân đội Iraq và các đồng minh đẩy lùi IS ra khỏi một số thành trì quan trọng như Fallujah và Ramadi. 

Trận chiến tiếp theo của quân đội Iraq nhằm chiếm lại thành trì Mosul, thành phố lớn thứ hai của Iraq, từ tay IS.

Chỉ còn mười ngày trước khi Tòa trọng tài thường trực ở The Hague (PCA) ra phán quyết vụ kiện của Philippines với Trung Quốc tại Biển Đông, Bắc Kinh tiếp tục cho thế giới thấy họ hoàn toàn không có cách phản ứng nào khác ngoài kêu than bị xử ép và tố Philippines cùng Mỹ.

Hôm qua 1-7, tờ Thời Báo Hoàn Cầu có bài xã luận với cùng kịch bản trên khi than rằng Trung Quốc “luôn nằm ở thế bất lợi” trong vụ kiện của Philippines, và rằng “Manila chỉ giả vờ là nạn nhân”.

Thời Báo Hoàn Cầu lặp lại luận điệu cũ rích rằng truyền thông phương Tây vẫn tiếp tục tuyên truyền sai lệch về vụ kiện. Bài viết kết luận hình ảnh vụ kiện đã bị làm méo mó bởi “một cái bẫy do Mỹ dựng lên, do Philippines dẫn đầu và được PCA hưởng ứng”.

Cùng ngày, tạp chí Forbes của Mỹ có bài bình luận bài viết nói trên của Thời Báo Hoàn Cầu cho thấy Bắc Kinh đang lo sợ khó khăn trước “ngày phán quyết”.

Giới phân tích quốc tế dự đoán PCA sẽ phán quyết có lợi cho Manila và nếu điều đó thật sự xảy ra, “Trung Quốc sẽ gặp khó khăn trong việc đối phó với dư luận trong nước”, theo Forbes.

Nếu đổi ý công nhận phán quyết về Biển Đông, trái với các tuyên bố trước đó, hòng tránh mất thể diện trên trường quốc tế, Bắc Kinh sẽ phải đối diện với phản ứng từ nhóm chủ nghĩa dân tộc cực đoan.

“Chính phủ Trung Quốc đã tạo ra tình huống không thể thắng trên Biển Đông mà lại cũng khó có đường lui” - tờ 
Forbes nhận định.

Trong khi đó theo báo Manila Bulletin của Philippines, nguồn tin từ ngoại giao Mỹ hôm 30-6 cho biết Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã cảnh báo với các quan chức Trung Quốc rằng Washington sẽ thực thi các biện pháp đáp trả nếu Bắc Kinh thực thi những hành động khiêu khích thêm nữa ở Biển Đông.(TT)

Tòa trọng tài thường trực (PCA) ở The Hague đã ra thông cáo ấn định ngày tuyên định vụ tài phán của Philippines chống lại Trung Quốc là vào thứ ba 12-7.

Người dân Philippines biểu tình trước Lãnh sự quán Trung Quốc ở Makati, thủ đô Manila, đòi tôn trọng phán quyết của Tòa PCA - Ảnh: AFP

Thông cáo ngày 29-6 của PCA là nhằm chấm dứt: (1) mọi cãi cọ phi lý và phi luật pháp, cụ thể là phi-UNCLOS (Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển); (2) mọi trò chiêu dụ nước này, nước kia nghe theo cách hiểu Luật biển một cách “đạp đổ” tòa cùng luật pháp quốc tế.

Trên một bình diện khác, qua thông cáo này, tòa còn nhằm giới thiệu sơ lược các nội dung mà tòa sẽ đưa ra trong 
phán quyết:

1- Về tính thẩm quyền hợp pháp của tòa: Tòa được thành lập ngày 21-6-2013 phù hợp với các thủ tục quy định tại phụ lục VII của UNCLOS để phân xử vụ tranh chấp được Philippines đưa ra.

2- Tòa lần đầu tiên chính thức nhắc đến một thực tế rất phi-UNCLOS là “Trung Quốc liên tục nhắc lại lập trường của mình là không chấp nhận thủ tục tố tụng trọng tài và không tham gia”.

Và tòa trả lời một lần cuối rằng “phụ lục VII của công ước (đã) quy định việc thành lập một tòa án cho dù thiếu sự tham gia của một bên và (đã) tuyên cáo rằng sự vắng mặt của một bên hay việc một bên không tự biện hộ không hề ngăn trở diễn biến tố tụng”.

Còn về việc Trung Quốc không tham gia, tòa cũng dẫn phụ lục VII quy định rằng trong trường hợp một bên không tham gia quá trình tố tụng, tòa án “phải tự mình trả lời không phải chỉ mỗi việc có thẩm quyền đối với vụ tranh chấp mà còn cả với việc xét xem đơn kiện có hội đủ nền tảng thực tế và pháp luật hay không”.

Chính vì vậy mà PCA đã mở phiên điều trần sơ bộ trong thời gian từ ngày 7 đến 13-7-2015, và tòa đã tuyên định có thẩm quyền cũng như chấp nhận các kiện cáo của Philippines.

PCA cũng cho biết tòa có thẩm quyền thụ lý 7/15 kiện cáo của Philippines; 7 kiện cáo khác, không thể chỉ xem xét qua một phiên điều trần sơ bộ, sẽ được thụ lý sau khi được xem xét tỉ mỉ hơn; còn 1 kiện cáo còn lại, tòa đã yêu cầu Philippines gom làm một cùng với một kiện cáo khác.

PCA cũng nhấn mạnh cho cả thế giới hiểu cũng như các bên trong cuộc rằng tòa không hề thụ lý bất cứ điều gì liên quan đến chủ quyền lãnh thổ và cũng sẽ không phân định bất cứ đường biên giới trên biển nào giữa các bên.

Việc tòa đặc biệt nhấn mạnh chi tiết này để vạch trần âm mưu của bên từ chối công nhận tính thẩm quyền của tòa vốn rêu rao lập luận về “chủ quyền lịch sử” nhằm đánh lạc hướng dư luận!

Có thể thấy tòa đã đi trước một bước “chiến lược” qua thông cáo công bố 13 ngày trước ngày tuyên định: Luật pháp quốc tế là như thế đấy, tốt hơn hết hãy chấp hành; còn nếu nhất định không nghe, sẽ là tự đào thải khỏi cộng đồng nhân loại.

Lịch sử, nhất là lịch sử chiến tranh và hòa bình, đã từng trải qua những thách thức tương tự: Hội Quốc Liên, ra đời sau Thế chiến thứ nhất, đã phải tan rã do không ngăn cản được phe Trục khởi động Thế chiến thứ hai.

Nay đến lượt Liên Hiệp Quốc phải có trách nhiệm ngăn cản hành vi xé bỏ UNCLOS để dẫn đến những nguy cơ rối loạn khó lường.(TT)